Blizny to wbrew pozorom nie tylko problem natury estetycznej. Pojawienie się blizn świadczy o poważnym naruszeniu tkanki, do którego może dojść wskutek oparzeń, eskpozycji na substancje chemiczne czy wreszcie różnego typu uszkodzeń mechanicznych.
Proces gojenia się ran z definicji musi więc być długotrwały, ponieważ zakłada stopniową odbudowę uszkodzonej skóry. Na szczęścia, współczesna wiedza medyczna w wielu wypadkach pozwala nam na szybsze gojenie ran. Należy jednak przede wszystkim poznać kilka najważniejszych informacji dotyczących zarówno tego, czym są blizny jak i tego, w jaki sposób przebiega ich zanik.
Spis treści
Czym są blizny i od czego zależy szybsze gojenie się ran?
Z medycznego punktu widzenia blizna to “zmiana w obrębie skóry, która jest konsekwencją uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia jej przez tkankę łączną włóknistą“. Zapewne definicja ta może wydawać się skomplikowana, jednak już na wstępie informuje nas ona o czymś wyjątkowo istotnym: tkanka w obrębie blizny nie jest skórą właściwą.
Aby doszło do powstania blizny najpierw musi dojść do poważnego uszkodzenia skóry. To jednak nie wszystko. Zależnie od tego, jak będziemy postępować bezpośrednio po uszkodzeniu skóry, dojdzie do mniej lub bardziej wyraźnego wykształcenia się tkanki łącznej włóknistej.
W niektórych zaś przypadkach możliwe jest gojenie bez blizny. Wszystko przez to, że gojenie się ran stanowi tak naprawdę proces regeneracji tkanki skórnej. Czasami elementem tego procesu jest pojawienie się blizny: najczęściej ma to miejsce wówczas, kiedy skóra z różnych przyczyn nie jest w stanie w pełni się zregenerować.
Samo gojenie rany stanowi jednak (to bardzo ważna informacja) proces, na który możemy w różny sposób oddziaływać. Możliwe jest zarówno przyspieszenie gojenia ran, jak też ułatwienie skórze pełnej regeneracji, ergo uniknięcie powstania blizny w miejscu uszkodzenia.
Pomimo ogromnego wzrostu wiedzy medycznej na przestrzeni ostatnich lat, proces regeneracji uszkodzonej skóry nadal nie jest dla naukowców do końca jasny. Niezwykle ciekawe były w tym względzie wyniki badań programu ScarLessWorld prowadzonego przez grupę badawczej z Helmholtz Zentrum München. Naukowcy wykazali między innymi, że proces gojenia się ran w dużej mierze jest uzależniony od ilości posiadanych przez nas fibroblastów, czyli komórek tkanki łącznej skóry pełniących funkcje regeneracyjne.
Co do zasady, przyjmuje się, że ilość fibroblastów spada wraz z wiekiem. Z drugiej strony wiadomo jednak, że sposoby gojenia się ran są również w sporej mierze uzależnione od innych czynników, takich jak pielęgnacja skóry, dieta, ogólny stan zdrowia oraz stosowanie preparatów ułatwiających proces regeneracji uszkodzonej skóry.
Jak przyspieszyć gojenie ran?
Przede wszystkim powinniśmy mieć na uwadze fakt, że gojenie rany jest złożonym, wielowymiarowym procesem. Często zapominamy np. o tym, że czas gojenia rany a także efekty tego procesu to także kwestia wpływu różnego rodzaju czynników drażniących.
Skóra w obrębie blizny nie stanowi normalnej, zdrowej tkanki, przez co staje się o wiele bardziej wrażliwa chociażby na efekty promieniowania UV. Do tego dochodzi również często wpływ wysokich lub niskich temperatur, drażnienie mechaniczne (np. przez ubrania lub w trakcie snu).
Niezwykle ważnym elementem dbania o prawidłowe gojenie ran jest więc odpowiednie zabezpieczenie skóry. Wysokiej jakości preparaty, jak Sutricon® UV Protect zapewniają z jednej strony większą elastyczność zmienionej skóry (przez co staje się ona mniej podatna na drobne uszkodzenia), z drugiej zaś chroni ranę przed działaniem promieniowania ultrafioletowego. Badania potwierdzają że odpowiednia, profesjonalna pielęgnacja zarówno przyspiesza gojenie ran, jak też jest w stanie zmniejszyć widoczność już powstałych blizn.
Należy przy tym pamiętać, że efekt końcowy będzie zależał także od innych, niemniej istotnych faktorów. Ważna jest więc dieta, która powinna zawierać produkty będące źródłem witamin A, E oraz C a także Cynku. Witaminy A,E i C to mocne przeciwutleniacze a kwas askorbinowy bierze ponadto istotny udział w procesie syntezy kolagenu. Chroniczny niedobór cynku jest zaś zaliczany do przyczyn powstawania zmian chorobowych i zapalnych w obrębie skóry, co świadczy o tym, jak ważny jest ten minerał.
Do tego dochodzi jeszcze znany doskonale sportowcom i kulturystom aminokwas egzogenny: Arginina. W parze z argininą idzie natomiast inna znana substancja, a mianowicie L-Glutamina. O ile witaminy oraz mikroelementy dość często są wymieniane w tekstach poświęconych gojeniu się ran, o tyle Argininie oraz L-Glutaminie poświęca się już o wiele mniej miejsca. Tymczasem ta pierwsza odpowiada za aktywację makrofagów a także spełnia zasadniczą rolę jeśli chodzi o zachowanie prawidłowego bilansu azotowego wewnątrz komórek, co jest fundamentalnym warunkiem dla transportu substancji odżywczych do mitochondriów.
Jeszcze ważniejsza, jeśli chodzi o przyspieszenie gojenia ran, wydaje się L-Glutamina. Przede wszystkim, aminokwas ten odpowiada za przyswajalność wymienionej powyżej Argininy (L-Glutamina należy do tzw. prekursorów Argininy). Ponadto, Glutamina wspiera proces syntezy protein w tkance łącznej, dzięki czemu powszechnie uważa się ten aminokwas za istotne wsparcie w gojeniu ran.
Prawidłowe gojenie ran wymaga podejścia holistycznego
Aby nasza skóra była w stanie prawidłowo się regenerować, musimy stworzyć jej ku temu odpowiednie warunki. Podstawą jest oczywiście odpowiednia pielęgnacja oraz ochrona gojących się ran przy użyciu przeznaczonych do tego preparatów. Pomogą w tym specjalistyczne żele oraz plastry Sutricon.
Konieczna będzie również prawidłowa dieta. Właściwa podaż cennych witamin, minerałów oraz aminokwasów bezpośrednio wpływa na przebieg procesów regeneracji tkanki łącznej. Z drugiej natomiast strony odpowiednie żywienie oznacza lepszą ogólną kondycję organizmu, ergo większe możliwości efektywnego spełniania określonych funkcji naszego ustroju, w tym również regeneracji uszkodzonej skóry.
Nie można także zapominać o ochronie przed słońcem a także po prostu prawidłowej, codziennej higienie, która również ma wpływ zarówno na gojenie ran, jak i zanikanie blizn.
