W psychologii trwale funkcjonuje pojęcie blizn psychicznych, czyli złych wspomnień, które rzutują na nasze obecne życie. Nazwa tego pojęcia nie wzięła się z przypadku, ponieważ pamięć o negatywnych zdarzeniach jest równie trwała, jak ślady pokrywające naszą skórę. W dzisiejszym wpisie, wciąż pozostając w temacie blizn fizycznych, omówimy wpływ blizn na psychikę osoby poszkodowanej w wypadku, jak również wpływ blizn na samopoczucie, gdy znajdują się one w widocznym miejscu.
Spis treści
Wpływ blizn na psychikę i powrót złych wspomnień
Blizny to „pamiątka”, która nigdy całkowicie nie zniknie z naszego ciała, chociaż stosując odpowiednie środki, między innymi w postaci plastrów silikonowych, maści lub żelu, możemy ograniczyć ich widoczność praktycznie do zera. Dlaczego dla wielu osób jest to tak bardzo ważne? Wpływ blizn na psychikę potrafi być ogromny. Przyczyny powstawania blizn bywają różne. Wiele z nich to efekt nieszczęśliwych wypadków komunikacyjnych, poparzeń w trakcie pożaru lub uszczerbku na zdrowiu odniesionego w pracy. Druga popularna kategoria blizn to blizny pooperacyjne. Niektóre z nich powstają przy okazji poważnych, ale rutynowych zabiegów, inne bywają efektem długiej walki z nowotworem czy równie poważnymi schorzeniami. Warto więc pamiętać, że wiele spośród blizn noszonych na ciele stanowi bezpośrednie świadectwo traumatycznego przeżycia lub bolesnej walki z poważną chorobą. Każde spojrzenie na ciało z widocznymi zmianami wiąże się ze wspomnieniami o bólu i cierpieniu. Dlatego właśnie terapia podjęta w celu zredukowania widoczności blizn bywa równie ważna, jak praca z psychologiem.
Wpływ blizn na samopoczucie i kontakty towarzyskie
Nie wszystkie trwałe ślady na naszym ciele stanowią efekt traumatycznych przeżyć, co nie znaczy, że wpływ blizn na samopoczucie będzie znikomy, gdy dotyczą one na przykład zwykłej operacji lub porodu. Wygląd zewnętrzny jest dla wielu osób jednym z najważniejszych elementów poczucia własnej wartości. Wpływ blizn na samopoczucie może więc być znaczny, szczególnie kiedy znajdują się one w widocznych, odsłoniętych partiach ciała – np. na twarzy, latem również na rękach, nogach, czy brzuchu. W tym kontekście nie ma większego znaczenia fakt, że otoczenie osoby noszącej znamiona jest tolerancyjne. Wpływ blizn na psychikę wiąże się bowiem z subiektywnym spojrzeniem ich nosiciela. Ślady po wypadkach i operacjach potrafią odbijać się na życiu towarzyskim, ponieważ osoby z bliznami unikają niekiedy wychodzenia z domu i poznawania nowych ludzi. Ważnym problemem mogą okazać się również trudności w znalezieniu partnera.
Dlaczego blizny stanowią zwykle większy problem dla kobiet?
Wpływ blizn na samopoczucie i psychikę jest sprawą indywidualną, jednak zauważono, że zazwyczaj w wyższym stopniu zjawisko dotyczy kobiet. Dlaczego tak się dzieje? Atrakcyjność to atrybut przypisywany przede wszystkim płci pięknej, a gładka skóra stanowi jeden z jego ważnych elementów. Ponadto w przypadku mężczyzn niektóre blizny mogą wręcz pozytywnie wpływać na ich wizerunek, subiektywnie dodając im męskości. Jednak należy też zaznaczyć, że to również zmienia się wraz z wiekiem. Blizna, która kiedyś sprawiała wrażenie prawdziwej męskości, z czasem może stać się szpecącym defektem bardzo mocno wpływającym na poczucie własnej wartości.
Blizny w świetle świadczeń ubezpieczeniowych
Analizując wpływ blizn na psychikę (zwłaszcza powypadkowych), warto poruszyć jeszcze jedną kwestię – standardowe podejście ubezpieczycieli. Kwestie, których dotyczy ten artykuł, są przez nich często pomijane podczas oceny wysokości odszkodowania opartej o procentowy uszczerbek na zdrowiu. Ubezpieczyciel, choć nie jest to zgodne z prawem, często pomija wpływ blizn na samopoczucie, który z kolei rzutuje na codzienne życie osoby poszkodowanej. Osoby, które na skutek wypadku noszą na swoim ciele wyraźne blizny w widocznych miejscach powinny pamiętać, że polskie sądy potrafią przyznać rację powodowi w podobnych sytuacjach, jak miało to miejsce choćby w Katowicach w 2013 roku w trakcie rozprawy w drugiej instancji.
