Silikon to substancja wykorzystywana między innymi w medycynie od ponad 60 lat. O silikonie często mówi się w kontekście leczenia blizn, ponieważ żele silikonowe i plastry z silikonem doskonale sprawdzają się w usuwaniu blizn zarówno świeżych, jak i wieloletnich. Jak działa silikon na skórę i bliznę?
Silikon to polimer krzemoorganiczny – związek składający się z atomów krzemu i tlenu. Jest bezpieczny, trwały, miękki i elastyczny w kontakcie ze skórą. Ma też jej cechy – przepuszcza niektóre substancje medyczne oraz gazy, a więc np. tlen, ale równocześnie hamuje utratę wody. Z tych względów wykorzystywany jest w leczeniu ran podczas procesu ich gojenia się (popularne jest stosowanie opatrunków z silikonem), ale również w leczeniu blizn (czyli po zagojeniu się rany w postaci plastrów i żeli).
Spis treści
Dlaczego silikon na blizny to skuteczny sposób terapii blizn?
Silikon stosowany w leczeniu blizn ma zwykle postać żeli silikonowych lub plastrów silikonowych. Obie postacie silikonowych preparatów na blizny tworzą rodzaj opatrunku na bliźnie. Taka sytuacja to okazja do wykorzystania wszystkich właściwości leczniczych silikonu. Oto najważniejsze cechy silikonu na blizny:
- Przepuszczalność powietrza. Silikon to substancja, która przepuszcza tlen niezbędny do procesów gojenia się blizny.
- Zatrzymywanie wody. Warstwa silikonu chroni bliznę przed utratą wody, dzięki czemu blizna jest odpowiednio nawilżona, bardziej elastyczna i miękka, mniej podatna na napinanie (co jest częste np. podczas w przypadku blizn po oparzeniach). Odpowiednie nawilżenie zmniejsza uczucie swędzenia blizny.
- Wzrost temperatury ciała. Wykazano, że skóra pod warstwą silikonu jest cieplejsza o ok. 1 st. C. Wyższa temperatura pobudza enzym kolagenaza, odpowiedzialny za kontrolowanie procesu powstawania włókien kolagenowych. Enzym kolagenaza hamuje nadmierną produkcję kolagenu, co zmniejsza ryzyko powstawania blizn przerostowych i keloidów.
- Elastyczność. Silikon jest rozciągliwy tak jak skóra, dlatego nakładanie go na bliznę, w postaci plastra lub żelu silikonowego, nie utrudnia codziennego funkcjonowania.
- Bezpieczeństwo. Silikon jest substancją od lat wykorzystywaną w medycynie, ponieważ nie uczula i jest bezpieczny dla organizmu. Został wielokrotnie przebadany medycznie także pod kątem leczenia blizn, a jego skuteczność w rozjaśnianiu i wygładzaniu blizn została udowodniona.
- Szerokie spektrum działania. Silikon na blizny jest skuteczny zarówno w leczeniu świeżych blizn, jak i starych. W świeżych bliznach reguluje proces powstawania włókien kolagenowych i ogranicza ryzyko powstawania blizn patologicznych, w starcy bliznach pobudza tkankę do regeneracji i zmniejsza widoczność blizny.
Inne zastosowanie silikonu na blizny
Silikon w leczeniu blizn pełni najczęściej rolę „opatrunku”, pod którym zachodzą bezcenne dla blizny procesy. Ale to niejedyne zastosowanie tej substancji. Specjaliści zalecają stosowanie żelu silikonowego do mobilizacji blizny. To rodzaj terapii stosowany przy świeżych bliznach, zwłaszcza tych po oparzeniach, który zapobiega powstawaniu blizn przerostowych oraz keloidów i uelastycznia skórę w miejscu blizny, zmniejszając ryzyko powstawania przykurczów.
Mobilizacja blizny polega na delikatnym rozciąganiu blizny i jej masowaniu żelem, co zwiększa elastyczność i zmniejsza napięcie.
Silikon sprawdza się również w presoterapii, czyli terapii uciskowej blizn oparzeniowych. Często jest łączony ze stosowaniem opatrunków uciskowych lub ubrań uciskowych. Takie połączenie zapobiega nieprawidłowemu rozrastaniu się blizny.
Kiedy i na jakie blizny stosować silikon?
Plastry silikonowe (np. Sutricon) i żele silikonowe na blizny można stosować wyłącznie na wygojone rany, czyli wtedy, gdy mamy już do czynienia z raną. Proces gojenia się rany trwa zwykle kilka tygodni, To moment, kiedy można rozpocząć terapię przy użyciu preparatów silikonowych na blizny.
Jakie rodzaj blizn rozróżniają specjaliści? Najczęściej dzielą je na 4 rodzaje.
- Blizna zanikowa – to rodzaj wgłębienia spowodowany zbyt małą ilością kolagenu lub rozerwaniem włókien kolagenowych. Takie blizny to skutek wykwitów trądzikowych lub „dziobów” po ospie wietrznej.
- Blizna przerostowa – jest wynikiem nadmiernej produkcji kolagenu w ranie podczas procesu jej gojenia się. Blizna ta wyrasta często poza pierwotny obszar rany. Blizna przerostowa jest twarda, wypukła i ma ciemny kolor, inny od reszty skóry.
- Keloidy – to efekt nieprawidłowego procesu gojenia się rany i nadmiernego wytwarzania włókien kolagenowych. Keloidy, inaczej bliznowce, mają nieregularny kształt, ciemne zabarwienie, są twarde i wypukłe.
- Blizny przykurczowe – są wynikiem oparzeń. W trakcie gojenia się tego rodzaju ran skóra naciąga się i napina, dlatego może powodować przykurcze, utrudniające poruszanie się. Przykurcze są błyszczące, mają różną strukturę i są bardzo nieestetyczne.
Silikon można stosować na wszystkie rodzaje blizn. Plastry silikonowe sprawdzą się na blizny o dużej powierzchni – blizny po urazach nabytych w wypadkach, na skutek oparzeń, a także na blizny pooperacyjne. Żele silikonowe są lepsze w przypadku małych blizn, np. ciemnych blizn potrądzikowych lub po ospie, a także na małe blizny na twarzy np. po usunięciu znamion. Żele silikonowe stosuje się przez wiele miesięcy, nieraz lat. Tylko długa i regularna terapia daje efekty w postaci niemal całkowitego pozbycia się blizny.
