Sprawdź jak pielęgnować ranę i minimalizować ryzyko powstania blizn. Z naszego poradnika dowiesz się też jak rozjaśnić bliznę i zmniejszyć jej widoczność.
Spis treści
Istnieje szereg zaleceń, których należy przestrzegać, aby zapewnić sobie prawidłowe gojenie się blizn:
- Nie należy zrywać strupków powstających w czasie gojenia się rany, ponieważ można tym samym zainfekować skórę i przedłużyć proces gojenia się rany.
- Utrzymanie właściwej wagi po operacjach brzusznych czy cesarskim cięciu uchroni skórę przed nadmiernym rozciąganiem się i rozchodzeniem się blizny.
- Powstanie przerostów o ciemnej barwie, pojawienie się swędzenia, pieczenia czy bólu może powodować ekspozycja blizny na słońce, czy wizyty w solarium. Przez co najmniej rok od nastąpienia urazu należy bezwzględnie unikać promieniowania słonecznego, ponieważ pobudza ono odkładanie się kolagenu w bliźnie i skutkuje nieprawidłowościami w procesie gojenia.
Wygląd blizny jest zależny od:
- rodzaju urazu,
- miejsca na ciele, w jakim została uszkodzona,
- od tego, czy człowiek ma indywidualne skłonności do bliznowacenia.
W początkowym stadium gojenia, każda blizna ma barwę różowawą, z czasem następuje rozjaśnianie blizn, do koloru przypominającego kolor skóry. Należy zaznaczyć, że blizna nigdy nie osiągnie identycznego koloru jak zdrowa skóra, ponieważ w jej tkankach nie znajduje się pigment nadający koloryt właściwy dla danej karnacji skóry.
Blizny powstałe wskutek ingerencji chirurgicznej i przecięcia tkanki skalpelem wzdłuż linii prostej, zgodnie z naturalnymi bruzdami lub fałdami skóry są najmniej widoczne, co nie oznacza, że w tych miejscach nie następują też komplikacje związane z gojeniem się blizny.
Blizny płaszczyznowe, czyli te o nierównej powierzchni, są najbardziej widoczne i przyjmują w początkowej fazie gojenia kolor czerwony, różowy lub sinawy. Urazem, który może spowodować utworzenie się takiej blizny jest np. oparzenie czy zmiażdżenie części ciała.
Jak rozjaśnić bliznę?
Odpowiednio wczesne rozpoczęcie właściwej pielęgnacji przyspieszy gojenie się blizny, a także znacząco wpłynie na jej wygląd oraz elastyczność. Blizny gojące się prawidłowo również wyróżniają się kolorem od zdrowej tkanki i często powodują swędzenie, ból czy nieprzyjemne uczucie ściągnięcia skóry.
Jeżeli są one większych rozmiarów i nadal widoczne po całkowitym zasklepieniu się rany, należy je smarować odpowiednim żelem, masując przy okazji uszkodzone miejsce na skórze. Przerosłe blizny są spowodowane nieprawidłowościami w gojeniu się rany, na które często nie mamy wpływu (np. genetyczna skłonność do bliznowacenia).
Specjalistyczna pielęgnacja jest wysoce wskazana w celu zminimalizowania ryzyka dalszego rozrostu blizny. Należy też zachować ostrożność przy czynnościach powodujących rozciąganie czy napinanie się miejsca na skórze, na którym jest blizna. Zaleca się używanie maści cebulowej lub zaklejenie blizny plastrem silikonowym, który kompleksowo wpłynie na prawidłowy proces jej gojenia. Blizny zanikowe przyjmujące przeważnie kształt niewielkich dołeczków, powstają głównie na twarzy i są spowodowane niewystarczającą ilością włókien tkanki łącznej.
Należy także bezwzględnie unikać rozdrapywania strupków, ponieważ doprowadza to do wzmożonego bliznowacenia. Szybko wysychający żel silikonowy czy maść cynkowa sprawdzą się do używania na otwartych miejscach jak twarz, przyspieszą gojenie się blizn i zmniejszą ryzyko dalszego bliznowacenia.
Bliznowce, nazywane także keloidami, powstają po zagojeniu się rany i ze względu na swój kształt i strukturę stanowią jeden z bardziej problematycznych typów blizn. Bolesne przy dotyku, twarde, o barwie znacznie różniącej się od zdrowej skóry. Skłonność do tworzenia się takich blizn występuje u osób, których organizm produkuje nadmierną ilość kolagenu i nawet po chirurgicznym usunięciu mogą nastąpić nawroty i dalszy rozrost blizny. Leczenie poprzez ucisk, ostrzykiwanie sterydami bezpośrednio w bliznę oraz silikonowe plastry stanowią najskuteczniejszą terapię dla bliznowców.
Plastry z silikonem są jedną z najdokładniej przebadanych metod leczenia i pielęgnowania blizny. Zważywszy również na fakt, że są one rekomendowane jako terapia I rzutu w profilaktyce i leczeniu blizn patologicznych przez międzynarodowe gremium specjalistów, zastosowanie ich w walce z bliznami jest korzystnym wyborem.
W przypadku rozległych blizn po oparzeniach 80% skuteczności posiada presoterapia, czyli noszenie specjalnego uciskowego ubrania przez kilkanaście godzin dziennie w okresie minimum czterech miesięcy. Czynność ta powoduje zmiękczenie i spłaszczenie blizny, jednak zbyt wczesne przerwanie presoterapii wiąże się z nawrotami i ponownym tworzeniem się bliznowców.
Po konsultacji z lekarzem można zdecydować się także na metody wymagające ingerencji specjalisty, w tym terapie laserowe, wycięcie blizny, podawanie zastrzyków ze sterydami oraz krioterapia. Warto zaznaczyć, że decydując się na chirurgiczne wycięcie blizny doprowadzamy tak naprawdę do ponownego powstania rany, przez co blizna kształtuje się od początku. Wtedy należy zastosować metodę, która zapobiegnie przerastaniu blizny i stworzy odpowiednie środowisko do jej powstania. Jak wcześniej wspomniano taką terapią są preparaty silikonowe: plastry i żele.
